در فیس‌بوک نوشتم که:
این فردوسی عزیز هم ظاهراً با زن‌جماعت مشکل داشته است! چون جایی گفته است: «زن و اژدها هر دو در خاک نِه / زمین پاک از این هر دو ناپاک به»
«دکتر احمد صدری» پای همین نوشته، کامنت روشنگرانه‌ای گذاشت که حیفم می‌آید در لابه‌لای مطالب فیس‌بوک گم شود و دوستان عزیز از خواندنش محروم بمانند؛ برای همین، اینجا بازنشرش می‌کنم:
برای اطلاع دوستان عرض می‌کنم که اشعاری را که در شاهنامه در ذم زن نقل می‌شود، می‌توان به سه دسته تقسیم کرد:
آنها که قطعاً از فردوسی نیست، مثل این بیت که اینجا موضوع استاتوس قرار گرفته. این دو بیت نه در نسخه‌ی مسکو پیدا می‌شود و نه در نسخه‌ی اخیر خالقی مطلق... حتی به عنوان اشعار الحاقی هم نیامده است.
دسته دوم آنها که هست ولی سخن شخصیت‌های داستان است، مثل سخن رستم قبل از کشتن سودابه به انتقام شهادت سیاوش که می‌گوید: کسی کو بود مهتر انجمن / کفن بهتر او را ز فرمان زن / سیاوش به گفتار زن شد بباد / خجسته زنی کو ز مادر نزاد.
و بالأخره ابیاتی که نظر خود فردوسی و به قول معروف انگلیسی در «آثوریال ویس» است، مثل بیت ذیل که درست قبل از ابیاتی که در اینجا موضوع بحث است (زن و اژدها هردو در خاک به / زمین زین دو ناپاک خود پاک به) در فصل سیاوش و داستان از آتش گذشتن او هست: همی خواست دیدن سر راستی / ز کار زن آید همه کاستی / چو این داستان سربه‌سر بشنوی / به آید ترا گر به زن نگروی.
به هر حال فردوسی هزار سال پیش زندگی می‌کرده و برخی آراء که به حساب ارزش‌های امروزی ضد زن است، در کلامش و داستان‌هایش بوده. ولی این دو بیت متعلق به فردوسی نیست. به‌علاوه باید در نظر گرفت که این ابیات در داستان منفی‌ترین شخصیت زن شاهنامه آمده. در تصویر سایر زنان از قبیل رودابه، تهمینه و منیژه و کتایون شخصیت‌های بسیار مستقل و مثبتی را می‌یابیم.
این فردوسی عزیز هم ظاهراً با زن‌جماعت مشکل داشته است! چون جایی گفته است: «زن و اژدها هر دو در خاک نِه / زمین پاک از این هر دو ناپاک به»
«دکتر احمد صدری» پای همین نوشته، کامنت روشنگرانه‌ای گذاشت که حیفم می‌آید در لابه‌لای مطالب فیس‌بوک گم شود و دوستان عزیز از خواندنش محروم بمانند؛ برای همین، اینجا بازنشرش می‌کنم:
برای اطلاع دوستان عرض می‌کنم که اشعاری را که در شاهنامه در ذم زن نقل می‌شود، می‌توان به سه دسته تقسیم کرد:
آنها که قطعاً از فردوسی نیست، مثل این بیت که اینجا موضوع استاتوس قرار گرفته. این دو بیت نه در نسخه‌ی مسکو پیدا می‌شود و نه در نسخه‌ی اخیر خالقی مطلق... حتی به عنوان اشعار الحاقی هم نیامده است.
دسته دوم آنها که هست ولی سخن شخصیت‌های داستان است، مثل سخن رستم قبل از کشتن سودابه به انتقام شهادت سیاوش که می‌گوید: کسی کو بود مهتر انجمن / کفن بهتر او را ز فرمان زن / سیاوش به گفتار زن شد بباد / خجسته زنی کو ز مادر نزاد.
و بالأخره ابیاتی که نظر خود فردوسی و به قول معروف انگلیسی در «آثوریال ویس» است، مثل بیت ذیل که درست قبل از ابیاتی که در اینجا موضوع بحث است (زن و اژدها هردو در خاک به / زمین زین دو ناپاک خود پاک به) در فصل سیاوش و داستان از آتش گذشتن او هست: همی خواست دیدن سر راستی / ز کار زن آید همه کاستی / چو این داستان سربه‌سر بشنوی / به آید ترا گر به زن نگروی.
به هر حال فردوسی هزار سال پیش زندگی می‌کرده و برخی آراء که به حساب ارزش‌های امروزی ضد زن است، در کلامش و داستان‌هایش بوده. ولی این دو بیت متعلق به فردوسی نیست. به‌علاوه باید در نظر گرفت که این ابیات در داستان منفی‌ترین شخصیت زن شاهنامه آمده. در تصویر سایر زنان از قبیل رودابه، تهمینه و منیژه و کتایون شخصیت‌های بسیار مستقل و مثبتی را می‌یابیم.
نکته‌ی آموزنده‌ای را دکتر صدری دست برش گذاشته‌اند.
پاسخحذفسپاس از مسعود و احمد؛ هر دو.