اولين چيزي كه نظرش را جلب كرد برگه سفيد روي در ورودي بود : « ورود افراد معتاد ممنوع » . سرش را چرخاند : « ورود افراد زير 18 سال ممنوع » . حوصله فكر كردن به اينكه چند سال دارد را نداشت اما تا آنجا كه به ياد داشت دو سه سالي بود كه ديپلم گرفته بود . شيشه در ورودي كه با پس زمينه كارتن سياه پشت آن به آينه‌اي مي‌مانست صورت تكيده‌اش را به رُخش كشيد . خنده تلخي كرد و وارد شد . پله‌هاي زيادي را به طرف پائين رفت ، هر چه پائين‌تر مي‌رفت بوهاي مختلف به مشامش مي‌رسد اما نمي‌شد آنها را از يكديگر تشخيص داد . به پائين پله‌ها رسيد . چون سايرين كفشهايش را از پا درآورد و در نايلوني كه در جعبه‌اي به همين منظور كنار در ورودي بود گذاشت . آرام به دور و بر نگاه كرد . غريبه بود ، در نتيجه فكر مي‌كرد همه او را نگاه ميكنند . از همه سني در آنجا بود . دقيق‌تر نگاه كرد . اكثرا حدود سن او بودند شايد هم كمتر ، به 18 تا 20 سال بيشتر مي‌خوردند . گروه گروه نشسته بودند او اما تنها بود مثل هميشه ؛
- آقا بفرمائين تو . راه رو گرفتين ؛
صداي كسي كه پشت دخل نشسته بود او را از عوالمش بيرون آورد . آرام به درون قهوه‌خانه رفت . تخت‌هاي چوبي كه با مختي و گليم‌هاي پر از اثر سوختگي زغال ، فرش شده بودند يكي يكي نگاه كرد . همه پُر بودند . جوانهاي نشسته روي تخت‌ها در حالي كه پك‌هاي سنگيني به قليانها مي‌زدند قاه قاه مي‌خنديدند : جون ممد نديدي امروز چجوري حيدري رو كنف كردم . زدم تو برجكش . ننه قمر تخم حروم از قبل نگفته مي‌خواست امتحان بگيره . چي بود اسمش ؟ آهان بيبيز ؛نه پشيز ؛ شايد هم ويزويز . جوان خوش‌هيكلي كه اونطرف از قليان كشيدن خسته شده و سيگار لاي انگشتاش بود رو به دوستش کرد : بابا خودتو كشتي . نمي‌توني يكي هم كه با كلاسه ببيني . كوئيز بابا . كوئيز . 12 سال تو گچاي كلهء تو چي ريختن ؟ …
نقش و نگارهاي روي ديوارها و اقسام وسايل قديمي از سماورهاي قديمي گرفته تا تبر و عكس پيرمردي كه در حال چپق كشيدن به بيننده نگاه مي‌كرد و قليانهاي تزئين شده خيلي توجهش رو جلب كرد . بلاخره يك گوشه يك تخت چوبي كوچك پيدا كرد و آرام نشست . انگار مي‌ترسيد صداي محكم نشستن او بقيه را اذيت كند .
- چي بيارم براتون ؟
- يك نعنائي با يك چاي دو نفره .
كارگر قهوه‌خانه رفت تا قليان ميوه‌اي را بياورد . روي تخت كناري دو نفر مرد مسن نشسته بودند . پير نبودند اما ميان‌سال هم نبودند . قليان بزرگ هكوم را گرفته و مثل ناصرالدين شاه تكيه داده بودند درست مثل عكس روي شيشه ته قليان .
- بفرمائين . اينم يه نعنائي
اول بايد قليان رو راه بندازه . دوستش بهش گفته بود : « اول چند تا پك سفت مي‌زني تا قليون رُ بشه . بعدش ديگه برو تو حال . برو اونجا كه غم نباشه !!! » . تو همه عمرش لب به مشروب نزده بود . از بوي دهن همكلاسي‌اش كه بعضي شبها عرق مي‌خورد و صبحها با چشم پف كرده سر كلاس رياضي 2 مي‌آمد حالش به هم مي‌خورد . شنيده بود هر كس عرق بخورد اگر جهنم هم برود بوي بهشت را استشمام نمي‌كند . مادرش هم روزهائي كه در خانه‌شان بود هميشه او را از كارهاي « حرام » نهي مي‌كرد . يادش آمد دوستش گفته : « براي تو كه مي‌خواي شيخ بازي دربياري قليون ميوه‌اي خيلي خوبه . ميري تو حس . پرواز مي‌كني » . يكي از دخترهاي كلاسشون چند وقتي بود نمي‌آمد . يكبار از يكي از پسرهاي كلاس كه هميشه تو نخ دخترها بود شنيده بود كه قضيه‌اي پيش آمده و شرافتش لكه‌دار شده ؛ همون پسر بهش گفته بود همكلاسيشون يك ماده‌اي را با بستن هدبند مصرف كرده و بعد ….
دوست نداشت به اين چيزها فكر كند . سعي كرد به خودش فكر كند . اولين پك محكم را كه زد سرفه شديدي گرفت . اطرافيان نگاهش كردند . معلوم بود تازه كار است . نگاه‌هاي اطرافيان تحقيركننده بود . به ياد روزي افتاد كه مادرش با پدر دعوايشان شد و مادر قهر كرد . مادر در حالي كه گريه مي‌كرد به خواهر بزرگتر سفارش كرد : « هواي حميد رو داشته باش . اون هنوز بچس . شبها حتما يه پارچ آب بزار بالاسرش . عادت داره هر شب تو خواب بلند ميشه براي آب خوردن » . آن روز حميد به ديوار تكيه داده بود و آرام گريه مي كرد و از لاي اشك‌هايش مادر را نگاه مي‌كرد كه چمداني در دست به طرف در منزل مي‌رفت . اين آخرين بار بود كه مادر را در منزلشان ديد . سرش رو به ديوار تكيه داد . ياد آن يك سالي افتاد كه پشت كنكور بود . بنائي هم داشتند . آخر منزلشان قديمي بود و محتاج تعمير . نمي‌توانست درست درس بخواند . به محض آنكه مي‌آمد حواسش را جمع كند پدرش صدا ميزد : « حميد بدو اون استنبلي رو پر گچ كن . بدو ببينم » . نه ، دوست نداشت به اين چيزها فكر كند . احساس بدي داشت . لب‌هايش سفيد شده بود . شيشه پائين قليان پر از دود بود . نمي‌دانست دودها را فرو داده بود يا همه را به بيرون از دهانش فوت كرده . احساس سرگيجه داشت ؛ « آخ كه حالم داره بد ميشه . دارم بالا ميارم » . نفهميد چگونه خود را به كنار خيابان رساند و ….
نگاه كرد جورابهايش هم كثيف شده بودند . فرصت نشده بود كفش بپوشد . برگشت به درون قهوه‌خانه . مردي كه پشت دخل نشسته بود بي‌اعتنا به او گفت حسابتون هفتصدتومان . بقيه زير چشمي نگاهش مي‌كردند . « هي آقا با اين جوراباي استفراغي نرو رو فرش همه جا رو گند زدي . محمود بدو كفشهاي اينو بده شرش رو كم كنه » ….
در حالي كه از قهوه‌خانه بيرون مي‌آمد يادش آمد آن دختر كه هفته پيش در محوطه قهوه‌خانه ساحل قليان مي‌كشيدند يك قليان را به تنهائي كشيد و راحت از جا بلند شد و رفت . پس چرا من نتوانستم ؟ ……… حوصله فكر كردن نداشت . واي فردا امتحان دارم . ميان‌ترم بود يا پايان ترم . الان چه ماهيه ؟ نمي‌دونست . يادش نيامد . چه موقع ساله ؟ …… فكر كنننننننم ……… سعي كرد اداي كساني را كه خيلي اهل تفكرند دربياورد . كنار خيابان به درختي تكيه داد و دستش را زير چانه‌اش گذاشت . فكر كنننننننننم ……… حوصله فكر كردن نداشت . لباسهايش بوي تند بدي مي‌داد . آرام در پياده‌رو به طرف خوابگاه دانشگاه به راه افتاد در حالي كه سرش را پائين انداخته بود و سعي مي‌كرد فكر كند شايد به ياد بياورد الان چه موقع از سال است ……….
پی نوشت : عکس از حسن سربخشيان
از آغازين ساعات سال نو آنچه بيش از هر سخني در تريبونهاي رسمي حاكميت به گوش مي‌رسد لزوم پاسخگوئي دستگاه‌هاي حكومتي و ارائه كارنامه عملكرد سه قوه در پايان دوره مسؤوليت‌شان است . در كنار اين شعار سخن ديگري نيز مطرح مي‌گردد و آن وجود نمرات « بسيار درخشان » در صورت ارائه كارنامه توسط قواي سه‌گانه است . فارغ از اينكه نفس چنين سخني تا چه حد حكايت از پيش‌داوري و احاطه گوينده سخن به حوادث و رويدادها و برنامه‌هاي قواي كشور دارد بررسي تنها نمونه‌اي از عملكرد يكي از قواي كشور كه ادعا ميشود كارنامه‌اي مملو از « نمرات درخشان » دارد براي روشنتر شدن اذهان مفيد است .
خبرت دهم
درد بود و سكوت . ملتي پيكر خويش به خاك مي‌سپرد . هوا سرد بود و نگاه‌ها سردتر . دست‌ها لرزان بود و دلهائي پر از اندوه به خاكسپاري همه آنچه يك ملت در پي آن بود در نبردي گام به گام . ايران پيكر خويش به خاك مي‌سپرد آنروز . چه تلخ بود و چه اندوهناك . سكوت بود و سكوت ؛ و نگاهي از سر پرسش ؛ آيا شود روزي فرزندانش راهش ادامه دهند ؟ و باز هم سكوت بود ....
نوروز سال 80 كه پنجمين روز آغازين آن مصادف با عاشوراي حسيني بود سريال جذابي از سيما پخش مي‌شد كه با حال و هواي ساير فيلم‌هائي كه در رابطه با واقعه كربلا به نمايش درآمده است كاملا متفاوت بود ، آنقدر متفاوت و البته جذاب كه ميليونها نفر را شبانگاه پاي صفحه جعبه جادوئي مي‌نشاند و سكوت خانه بود و لوطي‌گري هاي جماعت جاهل‌ها ؛ « شب دهم » اما در عين حال حكايتي تاريخي نيز بود از نبرد ملت براي حفظ اعتقاداتي كه هزاران سال سينه به سينه از نسلي به نسلي ديگر منتقل شده است . چرا برخلاف ساير سريالهاي بي‌محتوا و تكراري سيما چنين فيلمي توانست مخاطب قابل توجهي را به خويش جلب سازد ؟
در حالي كه با تمامي تلاشي كه سيماي لاريجاني انجام داد تنها نيمي از واجدين شرايط به پاي صندوق‌هاي راي رفتند كه از اين 50 درصد هم 15 درصد راي سفيد و باطله داده‌اند و همان كساني‌اند كه از ترس عقوبت عدم وجود مهر انتخابات در شناسنامه‌شان در انتخابات شركت كردند و از سوئي ديگر همين آمار 50 درصدي در كل كشور به مدد شركت بيش از 100 درصد واجدين شرايط در چندين شهر و آبروريزي انجام تقلب به دست آمده و شكستي اينچنين نصيب آنان شده است كه آرزو داشتند 40 ميليون نفر در انتخابات شركت جويند و با همين مؤلفه‌هاست كه شيخ حسن روحاني از وين پيغام فرستاده كه به هر نحو ممكن آمار را 60 درصد اعلام كنيد باز هم صدا و سيما بسان كسي كه در مجادله‌اي ، سخت كتك خورده اما همچنان مدعي پيروزي است و در حالي كه تمام پيكرش زخمي است و درد وجودش را انباشته است با سرگيجه از جا برمي‌خيزد و مي‌گويد : ديديد چطور زدمتان !!! همچنان چنين انتخاباتي با اين نتايج كه به اجمال در فوق آمد را حماسه حضور مي‌خواند و با آيه « فتبارك الله » از آن ياد ميكند !!! و از آن تاسف آميزتر آنكه اگر عده‌اي به مدد تبليغات بسيار سنگين سيما و استفاده از هر چه سرود و ترانه ملي مجاز و ممنوع بود به پاي صندوق‌‌ها رفته‌اند ، عده‌اي ديگر خصوصا از جمع كساني كه مدافع تحريم انتخابات بودند فريب تبليغات سيماي لاريجاني را خورده‌اند و پيروزي خود را كه توسط صدا و سيما شكست تفسير ميشود باور كرده‌اند و كنج عزلت گزيده‌اند كه : آه ؛ شكست خورديم . 